Ooit was Thomas Gray’s Elegy Written in a Country Churchyard één van de populairste gedichten in de Engelse taal: iedere Engelse knaap en deerne moest Gray’s verzen op school vroeger uit het hoofd leren.
Gray schreef het gedicht ergens een 1750, vermoedelijk geïnspireerd door de dood van de dichter Richard West. Interessant detail voor de liefhebbers van Gothic Novels: zonder Horace Walpole hadden we er misschien nooit van kunnen genieten. Gray was immers helemaal niet van plan om het te publiceren, maar stuurde het naar zijn vriend Walpole—beruchte verzamelaar van kunst en antiek, kasteelheer van Strawberry Hill en de schrijver van de eerste Gothic Novel The Castle of Otranto in 1764—die het op zijn beurt doorgaf aan verschillende leden van de Londense literaire wereld. Om een illegale publicatie van het gedicht in een tijdschrift te voorkomen, was Gray genoodzaakt zijn kleinood alsnog te publiceren en de rest is uiteraard geschiedenis.
Over de meesterlijke compositie van wil ik het hier niet hebben om de eenvoudige reden dat ik niet de man ben om dergelijke bellettrie te bekritiseren, wel wil ik graag een bijzonder mooie editie van het werk onder uw aandacht brengen die onlangs door Bodleian Library Publishing werd uitgegeven. Elegy is een erg visueel poëem, wat menig kunstenaar er door de jaren heen toe heeft aangezet om het te voorzien van verluchtingen van allerlei slag. Het bekendst zijn ongetwijfeld de aquarellen van William Blake, maar deze editie blaast nieuw leven in de houtgravures die Agnes Miller Parker er in 1938 voor ontwierp. Haar art deco-illustraties zijn het gedicht meer dan waardig en benadrukken het mythische karakter van de tekst. De uitgever bracht het geheel erg zorgvuldig tot leven met een mooie, harde kaft en met een binnenwerk dat een typografie liefhebber zoals ik enige vorm van gezonde opwinding bezorgt.
De inleiding van dichteres Carol Rumens is jammer genoeg totaal overbodig, leest vaak artyfarty en is soms ronduit belachelijk, zoals in de volgende zin: “Parker’s many depictions of gravestones, literally ‘en-grave-ings’ poignantly record the stonecutter’s struggles with the art of inscription.” Of hoe een flauwe woordspeling in combinatie met een pseudo-intellectuele analogie die kant noch wal raakt danig op de lachspieren kan werken.
Dat gezegd zijnde, is deze uitgave er vooral om kennis te maken met de pionier van de Graveyard School en de tot de verbeelding sprekende grav(f)-ures van Agnes Miller Parker. Een klein boek over grootse melancholie dat u niet mag missen.
K.R. Valgaeren
Comments