Ieder jaar, wanneer de zon de maartse buien en aprilse grillen heeft weten te temmen en het kwik richting twintig graden stijgt, krijgt onze boekhandel bezoek van wielertoeristen. Het grootste deel van die groep klanten bestaat uit dagtrappers die in de buurt wonen en met de trouwe tweewieler van hun spreekwoordelijke achtertuin willen genieten. Maar we krijgen soms ook visite van bruingebakken buitenlanders die er al een rit van meerdere dagen op hebben zitten en van geen ophouden weten. Vaak betreft het Duitsers die, al dan niet geruggensteund door een batterij op hun stalen ros, de Belgische kust als einddoel voor ogen hebben en een dagje in onze universiteitsstad komen genieten van al die middeleeuwse en classicistische pracht die hier zo fier overeind is blijven staan of na de Grote Brand werd heropgebouwd. De fietsende Duitsers die ik in de boekhandel mag verwelkomen zijn doorgaans niet bijster goed voorbereid. Ze menen met een we-zullen-wel-zien-hoe-we-er-geraken-mentaliteit de Noordzee te kunnen bereiken en ik kan ze geen ongelijk geven, want wij helpen hen graag op weg naar de laatste etappes van hun traject. Helaas verloopt dat niet altijd even vlekkeloos.
Het probleem is niet zozeer het gebrek aan informatie, maar het schromelijk tekort schieten van de nodige taalkennis bij beide partijen. Ik kon de Duitser die ik vorige week verder hielp niet kwalijk nemen dat hij de Nederlandse taal niet onder knie had, maar het was wel jammer dat zijn Engels slechter was dan dat van mijn vijfjarig neefje. Dat zei ik natuurlijk niet luidop, temeer omdat mijn kennis van het Duits nagenoeg verwaarloosbaar is en dientengevolge niet verder reikt dan de woordenschat die ik als puber in Duitse pornofilms heb geleerd; een woordenschat waar ik gezien de situatie bijzonder weinig aan had. Anders gezegd, het is erg moeilijk om in het Duits uit te leggen dat mijnheer en/of mevrouw naar de zee kan fietsen door ofwel gebruik te maken van langeafstandsfietsroutes ofwel van het knooppuntennetwerk. Hoe zeg je 'langafstandsfietsroute' in het Duits? Geen idee.
Lange tijd heb ik mezelf echter wijsgemaakt dat 'knooppuntennetwerk' vrij vertaald kon worden als een 'knaupfpuntenradweg'. Sinds kort weet ik dat dat geen correct Duits is. De fietstoerist die dubbel plooide toen ik hem het principe van de 'knaupfpuntenradweg' probeerde uit te leggen, heeft onze kust nooit bereikt, maar is ten onder gegaan aan de lachstuipen. En ik die dacht dat Duitsers geen gevoel voor humor hebben.
K.R. Valgaeren
Deze column werd eerder gepubliceerd op de website Thrillerlezers.